Terminal block hay còn có các tên gọi khác như Terminal strip, Terminal Block Strip, Terminal Block Connector, Barrier Terminal Strip và Barrier Terminal Block hoặc có thể gọi là Domino (domino điện). Trong tiếng việt chúng ta thường gọi nó là “cầu đấu” hay cũng có các tên gọi khác như: khối thiết bị đầu cuối, khối đầu cuối, khối nối, khối đấu dây,..
Hiểu một cánh đơn giản về terminal block (cầu đấu): khi bạn cần kết nối các đầu dây điện với nhau thì sử dụng cầu đấu là một cách khôn ngoan để giúp bạn giữ an toàn, tăng thuận tiện, dễ dàng sắp xếp có trật tự. Các loại cầu đấu rất dễ sử dụng và được thiết kế chắc chắn để giữ, kết nối các đầu dây điện với nhau một cách đơn giản, nhanh chóng và hiệu quả.
Terminal block (cầu đấu) là một tập hợp của hai hoặc nhiều hơn các điểm kết nối và có thể đấu nối các dây điện với nhau thông qua các điểm này. Một tập hợp các cầu đấu có thể kết hợp thành một khối duy nhất và giữa các cầu đấu được cách điện với nhau.
Chức năng chính của các cầu đấu là kết nối giữa các đầu dây diện và đảm bảo tính an toàn. Vậy nên, các bộ phận vỏ, lớp bảo vệ thường được làm bằng các vật liệu cách điện, chịu nhiệt như nhựa hoặc gốm. Còn các bộ phận tiếp xúc với các đầu dây có nhiệm vụ kết nối và truyền dẫn thường được làm bằng hợp kim, đồng, có tính truyền dẫn cao và có khả năng chống ăn mòn.
Các vị trí đặt cầu đấu phải được gắn một các chặt chẽ, an toàn, ổn định, tránh các vị trí ẩm ướt. Độ dài mỗi đầu dây cần kết nối đảm bảo tối thiểu 1.5 cm. Cố định các đầu dây trần vào các đầu nối kim loại một cách chắc chắn và đảm bảo các đầu dây trần không nằm ngoài phạm vi cách điện của cầu đấu.
Đa số các cầu đấu được thiết kế với chức năng chính là tạo ra một kết nối giữa hai đầu dây diện, tuy nhiên một số biến thể nâng cấp của cầu đấu cũng được tạo ra nhằm đáp ứng một số phân khúc người dùng. Ví dụ một số loại có thêm cầu chì, đèn tín hiệu hoặc các tính năng với các chức năng nâng cao khác dành cho các ứng dụng phức tạp hơn.
Cầu đấu được chia thành hai loại chính là loại cố định và loại có thể mở rộng (kiểu ghép mắt – điểm nối).
Cầu đấu loại cố định là loại cầu đấu mà tổng số lượng các mắt nối được cố định trong một khối đồng nhất. Loại này thường có ưu điểm là rất chắc chắn, có thể gá trực tiếp vào tủ. Tuy nhiên, nhược điểm là tính linh hoạt kém, chiếm diện tích bề mặt lớn.
Cầu đấu có thể mở rộng là loại cầu đấu được thiết kế các mắt nối riêng lẻ, có thể lắp ghép các mắt nối để tạo thành một khối hoàn chỉnh với số lượng mắt nối tùy chọn. Loại này có ưu điểm là linh hoạt, tiết kiệm không gian. Tuy nhiên, nhược điểm là cần giá đỡ (rail) để có thể lắp đặt, sắp xếp và gá gián tiếp qua giá đỡ vào tủ; giá thành cao hơn loại cố định.
Ngoài ra chúng ta có thể phân loại cầu đấu theo số tầng:
Cầu đấu 1 tầng
Cầu đấu 2 tầng
Cầu đấu 3 tầng
Cấu tạo, cách sử dụng và tính ứng dụng của mỗi loại cầu đấu phụ thuộc vào nhu cầu của bạn. Cùng điểm qua một số loại cầu đấu chuyên dụng phổ biến.
Cho phép đưa trực tiếp các đầu dây vào điểm kết nối và tự động giữ cố định bằng công nghệ sử dụng lực đẩy của lò xo, nhanh hơn 50% so với công nghệ kẹp vít tiêu chuẩn.
Được thiết kế cho các vị trí đấu nối trong môi trường rung, chấn động hoặc cần kéo cáp. Có thể sử dụng nhiều hơn một đầu dây dẫn trên mỗi điểm kẹp từ đó tiết kiệm được không cần mở rộng trong tủ điện.
Công nghệ rắc cắm cho phép điểm kết nối “cắm và giữ”. Từ đó, giúp tiết kiệm năng suất đấu dây, tối ưu hóa hệ thống dây dẫn.
Việc chọn đúng loại cầu đấu cho ứng dụng của bạn trông có vẻ dễ dàng nhưng trên thực tế, nó phức tạp hơn những gì bạn có thể nhận ra. Các khía cạnh của cầu đấu cần được xem xét trước khi lựa chọn thường là yêu cầu về dòng điện, yêu cầu về điện áp, dây đang được sử dụng, độ bền cơ học và môi trường.
Các yêu cầu về dòng điện được cho là khía cạnh quan trọng nhất cần xem xét vì sử dụng dòng điện quá sức chịu của cầu đấu có thể dẫn đến quá nhiệt khiến cầu đấu bị hỏng. Khi lựa chọn cầu đấu, hãy đảm bảo rằng cầu đấu đã chọn có thể chịu được dòng điện mà bạn dự kiến sử dụng cộng thêm 50 phần trăm nữa. Ví dụ, nếu dòng điện dự kiến là 2 A, thì nên chọn cầu đấu chịu được dòng điện 3 A thì sẽ đảm bảo.
Cũng giống như dòng điện, điện áp cũng cần được tính đến. Điện áp gây ra sự cố đánh thủng điện môi, nếu điện áp quá cao đối với cầu đấu có thể gây ra rò rỉ dòng điện giữa các khối đấu nối liền kề. Tuy nhiên, các yêu cầu về điện áp cao thường rất hiếm khi có trong thiết kế, đó là lý do tại sao việc xem xét điện áp thường bị bỏ qua đối với điện áp dưới 100 V. Tuy nhiên, con số này vẫn rất quan trọng và phải được kiểm tra trước khi chọn cầu đấu.
Không phải tất cả các loại dây đều như nhau, và mỗi loại dây đều có ưu nhược điểm riêng. Ví dụ, khi chọn khối đấu nối cho cáp, phải biết được kích thước của cáp (nó có phù hợp với kích thước của cầu đấu hay không?) và nó là lõi đơn hay đa lõi. Dây đa lõi hoạt động rất tốt trong các đầu nối vít, trong khi dây một lõi hoạt động tốt trong các đầu nối đẩy (lò xo đẩy).
Môi trường là một khía cạnh rất quan trọng cần xem xét khi chọn cầu đấu. Một số khối thiết bị đầu cuối có thể mạnh về mặt cơ học và có thể xử lý dòng điện cao, nhưng nếu kết nối được sử dụng trong môi trường trên hoặc gần biển, thì không khí mặn sẽ gây bất lợi cho các tiếp điểm kim loại. Môi trường cũng có thể là các dao động của dải nhiệt độ rộng hoặc thường xuyên xảy ra các rung động cơ học, làm cho các đầu vít không được đáng tin cậy.
Với tính năng chính của cầu đấu là đấu nối (kết nối) các đầu dây điện với nhau nhằm đảm bảo tính liền mạch. Từ đó, chúng ta có thể thấy rằng, cầu đấu được ứng dụng trong hầu hết mọi ngành, mọi lĩnh vực liên quan đến điện (đặc biệt là tủ điện và các hệ thống sử dụng dây dẫn).
THT chuyên cung cấp các linh kiện, phụ kiện tủ bảng điện của hãng TE - xuất xứ EU. Vui lòng liên hệ để biết thêm chi tiết.
